Özgüvenimizi Nasıl Arttırabiliriz?

Fotoğraf: Unsplash/Klara Kulikova

10 günlük seyahatimden sonra bugün bloğuma tekrar yazma fırsatını yakalayabildim. Beni Instagram'dan takip eden takipçilerim bilir; İstanbul/Ankara arası yaşadığımdan en azından ayda bir kere de olsa 10-15 günlüğüne İstanbul'a sıklıkla gidip geliyorum.

Bu Instagram için bir sorun teşkil etmese de bloğuma oturup yazı yazmamı biraz kısıtlayabiliyor çünkü İstanbul'a hem iş için hem de ailemi ziyaret etmek için gittiğimden buraya pek vakit ayıramıyorum... ama şimdi döndüğümden, çok tatlı bir içerikle karşınızdayım!

Bugün biraz var olan özgüvenimizi nasıl arttırabileceğimizden bahsedelim istedim. Peki özgüven dediğimiz şey nedir? Genel anlamda açıklaması: "Bireyin kendisine yönelik iyi, olumlu duygular geliştirmesi sonucu kendini iyi hissettirmesi." şeklindedir.

Kendinize olan güveniniz yerinde olduğunda bu, hayatınızın kontrolünü elinizde daha sağlam tutmanızı sağlar. Örneğin; herhangi bir konuda özgüveniniz yüksekse, o konuda kendinizi çok iyi ve rakipsiz hissederken bir başka konuda özgüveniniz yoksa bu sizde bir moral düşüklüğüne sebep olabilir. Yaşadığınız bu moral düşüklüğü ise zaten var olan özgüveninizi sarsabilir.

Sağlıklı bir özgüven yüksekliğine sahip olursanız bu sadece iş hayatınızı değil, kişisel yaşamınızı da olumlu yönde etkileyecektir. Kendinize olan güveniniz, diğer insanlara kendinizi nasıl tanıttığınızı büyük ölçüde etkiler. Çünkü özgüveni yüksek olan bir insanın her zaman bir duruşu ve açık, yalın dille kendini ifade edebilme özelliği bulunur.

Peki özgüvenimizi nasıl arttırabiliriz?

Özgüvenimizi arttırmanın bir çok yolu var. İster belirli bir konuda güven eksikliği yaşıyor olun, ister herhangi bir konuda kendinize güvenmek için mücadele ediyor olun, bu sıralayacağım maddeler özgüveninizi arttırmak için güzel birer başlangıç niteliği taşıyor.

1. Kendinizi Başkalarıyla Kıyaslamayı Bırakın

Bu kesinlikle herkesin aşması gereken bir konu bana göre. Instagram'da takip ettiğiniz insanların yaşantısıyla, kendi yaşantınızı kıyaslamayı bırakmalısınız. Ya da arkadaşınızın aldığı maaş ile kendi maaşınızı kıyaslamayı da. Psikolojide bir insanın kendini bir başka insanla kıyaslamasının doğal olduğu öne sürülüyor.

Ben de burada bilime hayır öyle bir şey yok diye kafa tutacak değilim tabii ama bunu yapmamız ne kadar doğru? Bence bu kıyaslama durumunu elimizde olmasa bile mümkün olduğunca aza indirgemeliyiz. Çünkü bu durumun özgüvenimizi arttırmasıyla değil, azaltmasıyla bir ilgisi var. Eğer kendimize olan güvenimiz artsın istiyorsak, bu alışkanlığımızdan vazgeçmemiz şart.

2018'de Personality and Individual Differences (Kişilik ve Bireysel Farklılıklar) dergisinin yaptığı bir araştırma sonuçları kıskançlık ve kendimiz arasındaki ilişkiler doğrultusunda bir bağlantı kurmuş. Bu 5 araştırmacı özellikle insanların kendilerini başka insanlarla kıyasladığında kıskançlık duygusunun tetiklendiği sonucuna ulaşmışlar. Bu kıskançlık duyguları arttıkça da, insanların kendilerini çok daha kötü hissettiği ortaya çıkmış.

Kendinizi başka insanlarla kıyasladığınızda nasıl hissettiğinizi gözlemleyin. Bunun size hiçbir faydası yok. Herkes, kendi hayatı için çabalıyor ve kim bilir belki de sizin imrendiğiniz o insan da bir başka insana imreniyor ve onunla yarış halinde. Bu bir döngü ve kendinizi bu döngüden çıkarın. Bir başkasıyla kendinizi kıyaslamaya başladığınızda, kendinize iyi olduğunuz yönlerinizi hatırlatmaya başlayabilirsiniz. İyi yönlerinize odaklandığınızda bu döngüden çıkmaya başlarsınız.

2. Etrafınızda Pozitif İnsanlar Olsun

Kendinize bir dakika ayırın ve arkadaşlarınızın size kendinizi nasıl hissettirdiğine odaklanın. Sizi yukarı mı taşıyorlar yoksa aşağıya mı çekiyorlar? Sizi sürekli yargılıyorlar mı yoksa sizi olduğunuz gibi mi kabul ediyorlar? bu soruları sorun kendinize.

Birlikte zaman geçirdiğiniz insanlar, kendinizle ilgili düşünce ve tutumlarınızı sandığınızdan çok daha fazla etkiler. Bu yüzden başkalarının size nasıl hissettirdiğine dikkat edin. Belirli bir kişiyle zaman geçirdikten sonra kendinizi kötü hissediyorsanız belki de artık o insana veda etme zamanı çoktan gelmiştir.

Etrafınızı sizi seven ve sizin için daima en iyisini dileyen insanlarla donatın. Çevrenizde olumlu ve pozitif insanlar oldukça kendinizi daha iyi hissedersiniz ve özgüveniniz yükselmeye başlar.

3. Bedeninize İyi Bakın

Bedeninize özen gösterdiğinizde ve kişisel bakımınıza zaman ayırdığınızda, kendinize olan saygınız artar ve bu durum özgüveninizi doğrudan etkiler. Kişisel bakımınızı uyguladığınızda; zihniniz, ruhunuz ve bedeniniz için olumlu bir şey yaptığınızı bilirsiniz ve doğal olarak bu durum özgüveninizi ve öz saygınızı arttırır. Bunu beş ufak maddeyle gerçekleştirebilirsiniz. Bunlar: Uyku, Sağlıklı beslenme, Egzersiz, Meditasyon ve Cilt Bakımı.

4. Kendinize Karşı Nazik Olun

İnsanız ve elbette ki hatalarımız olacak. Yanılacağız, düşeceğiz ve belki de aynı hatayı tekrar yapacağız ama bütün bunları yaşarken en önemlisi kendimize karşı şefkatli ve nazik yaklaşabiliyor olmamız.

Kendinize karşı anlayışlı ve nazik yaklaşmanız, zor durumlarla daha iyi başa çıkabilmenize yardımcı olur. Bu durumda kendinize hatırlatmanız gereken en önemli şey, insan olduğunuz. Kimse kusursuz ya da mükemmel değil. Herkesin hataları var. Şu anda belki de örnek aldığınız o insanın da hataları oldu. Kendinize bunu lütfen hatırlatın. Hiçbirimiz mükemmel değil.

5. Kendinizle Konuşma Pratiği Yapın

Birçoğumuz farkında olmasa da gün içinde kendisiyle konuşuyor aslında. Bunu çoğunluğa vuracak olursak ne yazık ki bu konuşmalar hep negatif yönde gerçekleşiyor. "Yapamam." , "Çok zor." bu sözler tanıdık geldi mi? Kendimize karşı bu ve bunun gibi cümleleri gün içerisinde defalarca tekrarlıyoruz. İşin kötü yanı şu ki, bunlar negatif kalıplar. Özgüvenimizi arttırmak istiyorsak önce bu negatif kalıplardan arınmamız gerekiyor.

Pozitif cümleler kurmaya başlarsak örneğin: "Yapabilirim", "Bunun üstesinden gelebilirim.", "Aslında çok kolay" gibi bu sefer aslında zor görünen şeyin oldukça kolay olduğunu anlayabileceksiniz. Her şey kendimize karşı yaklaşımımızda bitiyor aslında. Kendimize karşı pozitif cümleler kurarsak, hayatımız da pozitif bir yöne doğru kayar.

İşe cümlelerimizi değiştirerek başlayalım. Mesela bunları deneyin:

• "Bununla başa çıkamam." veya "Bu imkansız." demek yerine: "Tek yapmam gereken şey denemek." deyin.

• "Hiçbir şeyi doğru yapamıyorum." demek yerine: "Bir dahaki sefere daha iyisini yapabilirim." veya "En azından bir şeyler öğrendim." deyin.

6. Korkularınızla Yüzleşin

Özgüveninizi arttırmak istiyorsanız, korkularınızın üzerine gitmeniz gerekiyor. Buna bir çok örnek verilebilir aslında. Benim gibi asansör fobisi olan olabilir (Biliyorum saçma ama bir çocukluk travması) veya bir insana duygularınızı açmak olabilir.

Özgüven eksikliğinden kaynaklanan bazı korkularınızla yüzleşme alıştırmaları yapın. Mesela ben yavaş yavaş da olsa asansöre binebilmeye başladım. Hala tek başıma bindiğimde korkudan kalbim yerinden çıkacak gibi atıyor ama bunu nadir yapabiliyor da olsam her seferinde korkumla yüzleştiğim için kendime olan güvenim tazeleniyor. (Bakın ben asansör kapısına ayağımı bile atamıyorum. O derece bir korkudan bahsediyorum sizlere) ben bunu başarabiliyorsam, inanın bana siz de başarabilirsiniz.

Bir insana duygularınızı açmaktan korkuyorsunuz diyelim, bunun arkasında muhtemelen reddedilme korkusu yatıyor. Bu çok doğal. Ama denemeden bilemezsiniz. Reddedildiniz diyelim, şu anki halinizden daha mı kötü hissedeceğinizi sanıyorsunuz? İnanın bana bu mümkün değil. Reddedilseniz bile, korkunuzla yüzleşip o insanla konuştuğunuz için özgüveniniz bir nebze dahi olsa tazelenecek ve o kadar da kötü hissetmeyeceksiniz. Korkularınızla yüzleşme alıştırmalarına başladığınızda, risk almayı da öğreniyor olacaksınız ve bu size yeni bir şeyler öğretmiş olacak. En azından denemeye değer bence.

7. Ne Zaman "Hayır" Diyeceğinizi Bilin

Özgüveninizi zedelemeye yarayacak herhangi bir durum karşınıza çıktığında "Hayır" demeyi bilin. Bu bir kabalık değil unutmayın. Sırf başkaları istiyor da siz istemiyorsunuz diye her şeyi onaylamanıza gerek yok. İnsanlar istemedikleri şeyler için size "Hayır" diyebiliyorsa, siz de onlara "Hayır" diyebilmelisiniz. Sınırlarınızı bilip, onlara bağlı kalmakta bir sorun yok. Aksine bu kendinize olan saygınızı yükseltir. İlkelerine ve sınırlarına bağlı bir insan olmanın özgüvenimizi yükselttiği aşikar.

Sosyal ve duygusal anlamda sınırlarınızın olması, psikolojik olarak daha çok güvende hissetmenizi sağlarmış. Bu bilimsel bir gerçek. Kendiniz için oluşturduğunuz bu sınırlarınız ise daha kontrollü hissetmenize yardımcı olup, özgüven duygunuzu arttırıyor.

En azından şimdilik kendinizi hazır hissetmediğiniz durumlara "Hayır" cevabını vermek, ileride aynı şey için hazır olmanızı sağlayabilir. Özgüveninizi böyle böyle geliştirdikçe şu anda hazır olmadığınız durumlar için gelecekte hazır hale gelebilirsiniz.

Özgüveninizi daha yükseğe taşımanız sizin elinizde unutmayın.

Dilerim bu yazı size faydalı olmuştur. :)

Bir sonraki yazımda görüşmek üzere, kendinize iyi bakın. :)